SƯ CÔ GIÁC LỆ HIẾU: VỊ NI TRẺ VIỆT NAM ĐẦU TIÊN TỐT NGHIỆP TIẾN SĨ CHUYÊN NGÀNH PHẬT HỌC TẠI HÀN QUỐC
Hiểu được vai trò của Tăng sĩ đối với việc kế thừa và xiển dương Phật giáo, từ những ngày đầu thành lập Quỹ ĐPNN, Chủ tịch sáng lập – Thượng tọa Thích Nhật Từ đã thể hiện sự quan tâm đối với thế hệ Tăng, Ni trẻ bằng việc triển khai chương trình Học bổng Tăng, Ni dành cho quý Tăng, Ni đang học Tiến sĩ, Phó Tiến sĩ và Thạc sĩ tại nước ngoài (HBTS). Sau hơn 4 năm triển khai, với vai trò là người đồng hành, theo sát quý Thầy, quý Sư Cô trong quá trình học tập, Quỹ ĐPNN vô cùng cảm phục trước những nỗ lực trong việc tu học cũng như hoan hỷ trước mỗi thành công của quý Thầy, quý Sư Cô.
Vào tháng 08/2020 Quỹ ĐPNN vô cùng vui mừng khi nghe tin một vị Sư Cô đã bảo vệ thành công luận án và tốt nghiệp Tiến sĩ chuyên ngành Phật học tại trường Đại học Dongguk – ngôi trường đại học Phật giáo lớn nhất tại Hàn Quốc. Đó là Sư Cô Thích Nữ Giác Lệ Hiếu – một Sư Cô trẻ, tài năng và nhiệt huyết, một trong những vị Tăng, Ni trẻ mà Quỹ ĐPNN có duyên hỗ trợ và đồng hành từ những ngày đầu Sư Cô làm nghiên cứu sinh Tiến sĩ đến tận lúc tốt nghiệp. Bằng sự tinh chuyên trong cả tu và học, với những thành tựu đã đạt được, Sư Cô là một tấm gương sáng, một hình mẫu của thế hệ Tăng, Ni trẻ Phật giáo Việt Nam thời hiện đại.
Xuất thân trong một gia đình có truyền thống theo đạo Phật, ngay từ nhỏ Sư Cô Giác Lệ Hiếu đã ấp ủ ý định trở thành một tu sĩ Phật giáo. Sau khi tốt nghiệp loại giỏi hệ Cử nhân tài năng chuyên ngành Hàn Quốc học, trường Đại học KHXH&NV TP. HCM, năm 2010 Cô sang Hàn Quốc du học và tốt nghiệp Thạc sĩ với luận án xuất sắc. Năm 2014, Cô trở về Việt Nam để xuất gia, trở thành người xuất sĩ như đúng ý nguyện ban đầu của mình. Sau khi kết thúc chương trình Phật học cơ bản tại Việt Nam, với mong muốn được giảng dạy hệ Đại học chuyên ngành về Phật giáo, trong khi Việt Nam vẫn chưa có ngành đào tạo về Phật học ở bậc Tiến sĩ, một lần nữa Sư Cô Giác Lệ Hiếu quay lại Hàn Quốc trở thành nghiên cứu sinh Tiến sĩ. Trải qua bốn năm với nhiều khó khăn, thử thách, nhờ sự ham học hỏi và nỗ lực không ngừng, đến hiện tại Sư Cô là người Việt Nam đầu tiên bảo vệ thành công luận án ở bậc học Tiến sĩ chuyên ngành Phật học tại xứ sở kim chi.
Trong những năm tháng du học, Sư Cô còn là Ủy viên Ban Hoằng pháp Quốc tế; Ủy viên Ban Văn hóa Phật giáo của Tông phái Phật giáo Jogye (Tào Khê). Sư Cô cũng đảm nhiệm vai trò thông dịch viên cho các phái đoàn Phật giáo Việt Nam đến thăm Hàn Quốc và ngược lại. Là một tu sĩ nước ngoài tại Seoul, Sư Cô đóng vai trò như một chiếc cầu nối các nền văn hóa Phật giáo giữa các nước với nhau, đặc biệt là giữa Việt Nam với Hàn Quốc.
Đối với những đồng bào người Việt đang du học và làm việc tại xứ sở kim chi, Sư Cô luôn dành sự quan tâm đặc biệt và hỗ trợ về tinh thần giúp bà con vững vàng hơn nơi xứ người. Với mong muốn gắn kết, tạo một môi trường tu học tràn đầy năng lượng và an lạc cho cộng đồng Phật tử Việt Nam tại Seoul, được sự ủng hộ của Giáo hội Phật giáo Việt Nam và TT. Thích Nhật Từ – Trụ trì chùa Giác Ngộ, Chủ tịch Quỹ ĐPNN, người sáng lập đạo tràng Đạo Phật Ngày Nay tại Việt Nam cùng sự giúp đỡ của Phân ban Ni giới Trung ương phái Tào Khê tại Hàn Quốc, tháng 11/2019 Sư Cô Giác Lệ Hiếu đã thành lập đạo tràng Đạo Phật Ngày Nay Hàn Quốc trong sự hân hoan của những Phật tử Việt Nam xa xứ tại thủ đô nước Hàn.
Từ khi thành lập đạo tràng, Sư Cô vẫn luôn ấp ủ kế hoạch xây dựng một ngôi chùa Việt ở Seoul nhằm đem những giá trị tốt đẹp của Phật giáo lan tỏa khắp mọi miền, đem lại niềm vui, hạnh phúc cho tha nhân. Hiện tại, bên cạnh việc tổ chức các khóa tu cho cộng đồng Phật tử Việt Nam tại chùa Naewonjeongsa (chùa Pháp Long), Sư Cô vẫn đang tích cực vận động quyên góp để xây dựng chùa Việt qua kêu gọi sự đóng góp của quý mạnh thường quân và bán các loại nông sản mà quý Phật tử ủng hộ. Quỹ ĐPNN cũng góp một phần sức nhỏ trong việc vận động xây dựng chùa Việt của Sư Cô thông qua chương trình “Hùn phước xây dựng chùa Việt Nam ở Hàn Quốc” (C235).
Nhìn lại những thành quả tốt đẹp mà quý Sư Cô đã đạt được, Quỹ ĐPNN vô cùng cảm phục tinh thần cầu học và sự nỗ lực không ngừng của Sư Cô. Vừa học tập nghiên cứu, vừa làm Phật sự tại Hàn Quốc, thực hiện trọn vẹn hai vai trò, mà ở vai trò nào, Sư Cô cũng đều gặt hái được những thành công nhất định. Quỹ ĐPNN với chương trình cúng dường Học bổng Tiến sĩ dành cho du Tăng Ni sinh tại nước ngoài vô cùng hoan hỷ và vinh hạnh được cúng dường đến quý Sư Cô trong 3,5 năm học, góp một phần nhỏ trong sự thành công của quý Sư Cô ngày hôm nay. Sự thành công của quý Sư Cô là nguồn động lực, niềm hoan hỷ giúp Quỹ ĐPNN vững tin hơn với sứ mệnh của mình, luôn là hậu phương vững chắc trên con đường tu, học Phật của tất cả quý Thầy, quý Sư Cô hữu duyên.
 |
| Một buổi sinh hoạt của đạo tràng Phật tử Việt Nam tại Hàn Quốc dưới sự hướng dẫn của Sư cô Thích nữ Giác Lệ Hiếu - Ảnh: NVCC |
 |
Sư cô Thích nữ Giác Lệ Hiếu |
Tạo các chương trình hổ trợ, từ thiện, hoạt động công ích…
Đời sống tâm linh của người Việt ở xứ Hàn
Trở về nguồn tâm giữa thời Covid
Kính chào Sư cô, đầu tiên, xin cô cho biết tình hình dịch bệnh Covid-19 tại Hàn Quốc hiện nay đang diễn biến như thế nào? Người Việt ở Hàn có bị ảnh hưởng gì không?
- Covid-19 bùng phát lần đầu tại đây vào tháng 2-2020, đến nay, sau gần một năm, Hàn Quốc đang bước vào giai đoạn bùng dịch lần 3 với quy mô lan rộng cả nước, đặc biệt là khu vực thủ đô Seoul và các tỉnh phía Bắc (Gyeonggido), với số ca nhiễm từ 800 đến hơn 1.000 ca mỗi ngày. Điều này làm cho chính quyền thủ đô cùng Ban Phòng chống dịch bệnh Trung ương đã quyết định giãn cách xã hội cấp độ 2 trên toàn quốc, riêng Seoul là 2,5, cấm tụ tập hơn 5 người. Đồng thời, việc đeo khẩu trang là nghĩa vụ bắt buộc với toàn dân. Điều này dĩ nhiên gây ảnh hưởng trực tiếp và sâu sắc đến cộng đồng người Việt tại Hàn.
Nhiều người rơi vào hoàn cảnh thất nghiệp, hoặc lao động hết hạn visa nhưng không có chuyến bay về nước, dẫn đến khó khăn trong việc tìm chỗ ở, sinh hoạt, tìm việc làm thêm để trang trải chi phí. Các gia đình đa văn hóa có con nhỏ phải học online ở nhà thì người mẹ vất vả và bận rộn hơn trong việc đưa đón, chăm con và cùng con học. Số lao động hoạt động trong ngành du lịch, khách sạn, nhà hàng… hầu như mất việc làm và hoàn toàn không có trợ cấp suốt một năm qua. Du học sinh hầu hết phải học online. Đặc biệt, hoạt động tôn giáo hoàn toàn chuyển sang chế độ online chứ không thể sinh hoạt tập trung theo phương thức truyền thống được nữa.
Tóm lại, Covid-19 gây ra những hậu quả nghiêm trọng về kinh tế, kể cả những khủng hoảng tâm lý do bất ổn đời sống đưa đến.
Trong khó khăn của dịch bệnh, suy thoái kinh tế, xa quê trong bối cảnh “ngăn cách” bởi Covid như cô vừa chia sẻ thì việc thực hành lời Phật dạy sẽ giúp gì cho con người? Và nên thực tập ra sao?
- “Không truy tìm quá khứ
Không lo lắng tương lai
An trú trong hiện tại
Hạnh phúc chính là đây
Không động không lung lay”.
Ngay từ khi Covid-19 bùng nổ lần đầu, tôi đã hướng dẫn bài kinh Người biết sống một mìnhcho Phật tử ở đây, bởi không phải ai cũng có thể hồi hương được vì dịch bệnh vẫn đang hoành hành. Tôi nghĩ hơn lúc nào hết, giáo lý nhà Phật phát huy triệt để những giá trị trong thời đại này.
Những minh triết của Đức Phật giúp chúng ta bớt khủng hoảng, bất an, biết thận trọng hơn, nhận ra giáo lý tương tức - ta và người không hai - khi mà mỗi cơn ho hay sốt của người không quen biết, không cùng quốc tịch màu da có thể ảnh hưởng trực tiếp đến công việc và sức khỏe của chính mình. Từ đó, chúng ta biết yêu thương và giữ gìn cho nhau, biết tôn trọng thiên nhiên, sống thiểu dục tri túc hơn. Đây là những điều nếu trong thuận cảnh, mình rao giảng chưa chắc người ta chịu tin chịu nghe. Nhưng giờ đây, có thể ai ai cũng đã thấu rõ được giá trị của lời Phật dạy, để biết cách sống bình an, tỉnh thức.
Theo cô, đời sống tâm linh cần thiết như thế nào đối với người xa xứ tại Hàn?
- Tôi khẳng định là vô cùng cần thiết, nhất là ở xã hội Hàn Quốc vốn có tốc độ phát triển kinh tế thần tốc, đến mức những giá trị và tiêu chuẩn đạo đức có phần bị bỏ rơi lại, do đó, dẫn đến những bất ổn, chông chênh. Sự trống trải và trầm cảm, căng thẳng trong giới trẻ ngày càng trở nên nghiêm trọng. Người Việt xa quê sang Hàn hầu hết phải vất vả mưu sinh, cơm áo gạo tiền và sự thiếu thốn tình thương của gia đình, nỗi nhớ quê… làm khổ chồng thêm khổ.
Nếu biết tu tập đúng Chánh pháp, chánh niệm trong mỗi hành vi và tư duy, con người sẽ giảm thiểu được những sai sót, tai nạn lao động, những suy nghĩ tiêu cực, tệ nạn xã hội và có đời sống sức khỏe cũng như tinh thần vững chãi, lành mạnh hơn. Điều này làm nên một cộng đồng người Việt ưu tú, có thể tự tin và tự hào với người bản địa.
Đặc biệt, đối với những người đã chọn Hàn Quốc làm quê hương, thì thế hệ con cái sẽ được lớn lên trong môi trường có đủ đạo đức tình thương, đối với người hồi hương, cũng đóng góp cho quê hương được nhiều hơn.
Đời sống tâm linh Hàn - Việt
Nhân duyên nào cô sang Hàn hoằng pháp và đến nay Phật sự của cô tại Hàn Quốc có thuận lợi không? Đã từng có khó khăn nào và cách mà cô vượt qua?
- Hàn Quốc và Việt Nam là những quốc gia có nhiều điểm tương đồng về văn hóa, lịch sử, đặc biệt có Phật giáo là tôn giáo lớn trong suốt thời gian rất dài. Hiện nay Việt Nam và Hàn Quốc là hai quốc gia có mối quan hệ chiến lược ở các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, giáo dục, chính trị, thể thao… Tuy nhiên, Phật giáo giữa hai nước vẫn chưa có sự trao đổi, giao lưu ở tầm vóc tương xứng.
Hiện có hơn 200.000 người Việt Nam sinh sống ở Hàn Quốc, trong đó có hơn 50.000 cô dâu lấy chồng Hàn là những người đã chọn đất nước này làm quê hương, định cư và đổi quốc tịch, cho ra đời thế hệ thứ 2 tại đây. Cũng có hơn 150.000 người Hàn sinh sống và làm việc tại Việt Nam. Nhu cầu sinh hoạt tâm linh, giữ gìn tôn giáo truyền thống của những người dân ở hai nước là nhu cầu rất thực.
Ngoài ra, những nhà nghiên cứu Phật học hai nước đều mong muốn có kênh giao lưu, trao đổi thông tin để có sự hiểu biết trọn vẹn và bổ sung cho nhau trong thời kỳ mới. Tuy vậy, Việt Nam hiện rất ít tu sĩ cũng như nhà nghiên cứu tìm hiểu sâu về Phật giáo Hàn Quốc và ngược lại. Với hơn 17 năm có mối liên hệ với Hàn Quốc, hơn 5 năm cộng tác với Ban Văn hóa Phật giáo Hàn Quốc và mong muốn kết nối các trường Phật học Hàn - Việt với nhau, cũng như có cơ hội nghiên cứu bài bản về Phật giáo Hàn Quốc, tôi đã quyết định nhận học bổng bậc tiến sĩ chuyên ngành Phật học từ đại học Phật giáo lớn nhất Hàn Quốc là Trường Đại học Dongguk để sang Hàn học tập.
Người Hàn có đời sống tâm linh ra sao? Phật giáo Hàn Quốc có phát triển không thưa cô? Và nét đặc sắc của văn hóa Phật giáo Hàn Quốc là gì?
- Câu hỏi này rất khó trả lời cho trọn vẹn. Chúng ta cần nhiều buổi hội thảo cho đề tài này. Tuy nhiên, xin trả lời một vài ý ngắn ngọn. Phật giáo du nhập vào Hàn Quốc từ thế kỷ thứ III và đồng hành cùng dân tộc Hàn suốt 17 thế kỷ, luôn là tôn giáo có số lượng tín đồ lớn nhất tại Hàn. Nhưng từ 2015, dân số Phật tử và kể cả tu sĩ Phật giáo đã suy giảm nghiêm trọng, Phật giáo nhường vị trí số 1 cho Thiên Chúa giáo. Hiện chỉ có không quá 50% dân số Hàn Quốc có tín ngưỡng, trong đó Phật tử chiếm không quá 18%, chủ yếu là người lớn tuổi ở vùng nông thôn.
Người Việt tại Hàn có thường hướng tâm mình đến chùa chiền? Các ngôi chùa Việt hay chư Tăng Ni Việt Nam tại Hàn Quốc giúp được gì trong việc chia sẻ tâm linh với người Việt sinh sống, làm việc tại đây?
- Con người khi xa quê thường có nhu cầu hướng về cội nguồn và gặp gỡ đồng hương nhiều hơn. “Mái chùa che chở hồn dân tộc” không chỉ là một câu thơ suông, thật sự người Việt có truyền thống Phật giáo hay chỉ là người có cảm tình với Phật giáo cũng rất mong mỏi được đến chùa sinh hoạt tâm linh, được tụng câu kinh bằng tiếng Việt, được dùng bữa cơm chay thuần Việt. Điều này không chỉ là nhu cầu về tâm linh, mà còn là nhu cầu tâm lý, một sự khát khao được yêu thương và chia sẻ yêu thương với đồng bào, với những người con chung của Phật Thích Ca.
Vì thế một ngôi chùa Việt, hay một vị tu sĩ Việt Nam hiện diện ở đây là rất quý giá, để có thể hướng dẫn cho Phật tử tu tập, để có thể là nơi nương tựa, quay về cho những người khi thật sự bế tắc và khó khăn. Đó cũng là lý do tôi đã quyết định ở lại làm điều gì có ý nghĩa cho bà con Phật tử và đồng bào chứ không vội vã quay về tu riêng cho mình ngay sau khi tốt nghiệp.
Về việc hoằng pháp, thấy cô thường có những thời pháp thoại trên Facebook và được cộng đồng mạng quan tâm, trong đó có người trẻ…
SC. Giác Lệ Hiếu đọc sách: Một cội cây rừng – Ajahn Chah – Phần 1
CÒN VỀ SÁCH “Bát đại tòng lâm Hàn Quốc"
.JPG)
Sách Bát đại tòng lâm Hàn Quốc
“Bát đại tòng lâm Hàn Quốc” là tác phẩm đầu tiên giới thiệu chi tiết, đầy đủ và chính xác nhất về thông tin các ngôi chùa cổ lớn nhất và được xem là di sản văn hóa của Phật giáo Hàn Quốc bằng tiếng Việt.
Cuốn sách như một cầu nối giúp người Việt Nam hiểu hơn về văn hóa Phật giáo Hàn Quốc. Ngoài những thông tin về các di sản Phật giáo tại “đất nước kim chi”, tác phẩm còn như một cẩm nang hướng dẫn hành hương tâm linh đến tám ngôi thánh địa của Phật giáo Hàn Quốc.
.JPG)
SC.Thích nữ Giác Lệ Hiếu giao lưu với độc giả
.JPG)
Buổi ra mắt sách tại Seoul, Hàn Quốc
Trong buổi ra mắt sách, Sư cô đã chia sẻ về nhân duyên và động lực giúp sư cô đi đến quyết định thực hiện cuốn sách về tám ngôi chùa lớn nhất tại Hàn Quốc. Đặc biệt, thông qua những câu chuyện và phần giao lưu về văn hóa và lịch sử Phật giáo, sư cô đã giới thiệu đến cộng đồng cách tiếp cận xứ sở kim chi từ góc nhìn văn hóa - du lịch, đặc biệt là văn hóa Phật giáo.
SC.Thích nữ Giác Lệ Hiếu hiện đang là nghiên cứu sinh tiến sĩ chuyên ngành Phật học tại Trường Đại học Dongguk, Seoul, Hàn Quốc. Ngoài ra, sư cô còn là Ủy viên Ban văn hóa kiêm Ủy viên Ban Hoằng pháp quốc tế của Tông phái Tào Khê trực thuộc Hội Phật giáo Hàn Quốc.